1. Mathau o gyllid
I gael gwybodaeth gyffredinol ynghylch sut i gael gafael ar gyllid a dewis y math cywir, ewch i brif wefan Busnes Cymru.
Ein prif gronfa fuddsoddi ar gyfer cyllido twristiaeth yw'r Cronfa Buddsoddi mewn Twristiaeth, Cymru (CBTC) ac Y Pethau Pwysig.
Gwyliwch y ffilmiau byr canlynol:
- Cyflwyniad byr am ein cyllid twristiaeth
- Trosolwg o’r modd yr ydym wedi helpu gwahanol fusnesau twristiaeth drwy ein gwahanol gronfeydd.
Gallwch weld manylion cynlluniau ariannu diweddar a'r rhai o'r prosiectau rhanbarthol sydd wedi derbyn buddsoddiad gan Lywodraeth Cymru yn y diweddariadau buddsoddi rhanbarthol a restrir isod:
2. Cronfa Buddsoddi mewn Twristiaeth, Cymru (CBTC)
Mae Llywodraeth Cymru, mewn partneriaeth â Banc Datblygu Cymru, wedi lansio cronfa newydd gwerth £50mn, Cronfa Buddsoddi mewn Twristiaeth, Cymru, sy’n dod ag arian masnachol ac arian grant ynghyd mewn un pecyn cyfun o gymorth ariannol er mwyn darparu buddsoddiad cyfalaf i’r sector.
Amcanion y gronfa
Er mwyn cynnal a datblygu safle Cymru mewn marchnad dwristiaeth fyd-eang eithriadol o gystadleuol, mae angen inni barhau i fuddsoddi yn ein cynnyrch twristiaeth. Amcan allweddol y Gronfa fydd helpu i ariannu buddsoddiad cyfalaf mewn prosiectau twristiaeth sydd â chyfle i greu argraff gadarnhaol ar y sector a datblygu economi Cymru.
Diben y gronfa
- Sicrhau bod prosiectau twristiaeth yng Nghymru yn dal i allu manteisio ar gyllid
- Helpu’r sector twristiaeth drwy’r cyfnod pontio o’r ddibyniaeth ar arian grant i gyfnod lle mae’n gweithredu ar sail benthyciadau masnachol.
- Caniatáu defnyddio arian cyhoeddus mewn maes a allai gael effaith sylweddol ar yr economi.
- Gallu cefnogi buddsoddiadau strategol, a allai fod yn rhai sylweddol, yn ôl yr angen.
Beth fydd y gronfa'n ei ariannu?
- Bydd y gronfa newydd yn darparu cyfalaf i fusnesau twristiaeth, rhwng £100,000 a £5,000,000 i brosiectau cymwys.
- Mae’r cyfnod ad-dalu rhwng 10 a 15 mlynedd, a gall gynnwys ysbeidiau talu tymhorol.
- Bydd yn golygu mwy o hyblygrwydd o ran ariannu.
- Bydd yr arian ar gael o'r adeg y bydd prosiect yn dechrau ac fe’i telir fesul cyfran drwy’r cyfnod datblygu.
- Bydd taliadau benthyciad masnachol a grant cymwys yn cael eu cyfuno er mwyn lleihau cost y cyllid drwyddi draw.
Pwy sy'n gymwys?
Mae Cronfa Buddsoddi mewn Twristiaeth, Cymru yn gronfa fuddsoddi sy’n cynnwys cymysgedd o arian ad-daladwy ac arian nad yw’n ad-daladwy, fydd yn targedu prosiectau buddsoddi cyfalaf cymwys yn y sector twristiaeth yng Nghymru. Gellid ei defnyddio un ai i uwchraddio asedau presennol, neu i greu asedau newydd, o safon uchel, yn y sector twristiaeth.
I gael ei ystyried am gymorth drwy Gronfa Buddsoddi mewn Twristiaeth, Cymru, bydd angen i ymgeisydd:
- Ymrwymo i gefnogi strategaeth Ffyniant i Bawb Llywodraeth Cymru a dangos ymrwymiad i bedwar gofyniad y Contract Economaidd
- Bod wedi’i leoli yng Nghymru a dangos sut bydd y prosiect yn ysgogi twf mewn marchnadoedd newydd a marchnadoedd presennol, ac yn creu a/neu ddiogelu swyddi
- Dangos hyfywedd ariannol a’r gallu i ad-dalu dros gyfnod y pecyn ariannu.
Y Camau Nesaf
Mae’r gronfa yn cynnwys proses ymgeisio ddau gam. Mae’r cam cyntaf yn cynnwys ffurflen Mynegi Diddordeb ac, os bydd y busnes yn llwyddiannus ar y cam hwn, caiff ei wahodd wedyn i wneud cais llawn. Mae cwestiynau cyffredin ar gael hefyd.
Os oes gennych ddiddordeb mewn cael rhagor o wybodaeth am y gronfa, anfonwch ebost at CBTC@llyw.cymru neu alw 0845 010 8020.
3. Prosiectau a gefnogwyd yn y diwydiant twristiaeth
Cronfa Dyfodol yr Economi - Y Cynllun Cymorth Buddsoddi mewn Twristiaeth (CDE-TISS)
Roedd y Cynllun ar gael ar gyfer busnesau canolig i fawr, gyda 50 o weithwyr cyfwerth ag amser llawn.
Roedd y CDE-TISS yn gronfa fuddsoddi oedd yn cynnig amryw fathau o gyllid ad-daladwy a chyllid nad oedd rhaid ei ad-dalu, ac yn targedu prosiectau buddsoddi cyfalaf cymwys yn y sector twristiaeth yng Nghymru. Gellid ei ddefnyddio naill ai i greu cynnyrch newydd o safon uchel neu i ddiweddaru cynnyrch presennol.
Roedd y cymorth ar gael er mwyn:
- creu a diogelu swyddi
- sicrhau lles a datblygiad economaidd
- sicrhau ansawdd, arloesedd a naws am le.
Prosiectau sydd wedi derbyn cymorth fel rhan o'r cynllun cymorth buddsoddi mewn twristiaeth
Cynigion a wnaethbwyd 1 Ebrill 2011 i 31 Mawrth 2012
Cynigion a wnaethbwyd 1 Ebrill 2012 i 31 Mawrth 2013
Cynigion a wnaethbwyd 1 Ebrill 2013 i 31 Mawrth 2014
Cynigion a wnaethbwyd 1 Ebrill 2014 i 31 Mawrth 2015
Cynigion a wnaethbwyd 1 Ebrill 2015 i 31 Mawrth 2016
Cynigion a wnaethbwyd 1 Ebrill 2016 i 31 Mawrth 2017
Cynigion a wnaethbwyd 1 Ebrill 2017 i 31 Mawrth 2018
Gwyliwch y ffilm fer hon er mwyn gweld sut rydym wedi helpu busnesau â chyllid y Cynllun Cymorth Buddsoddi mewn Twristiaeth
Cronfa Ymgysylltu Twristiaeth Ranbarthol (RTEF)
Cronfa refeniw oedd y Gronfa Ymgysylltu Twristiaeth Ranbarthol (RTEF) a gefnogwyd drwy Raglen Datblygu Gwledig Cymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru 2014-2020, ac a ariannwyd gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig a Llywodraeth Cymru.
Diben y Gronfa oedd gweithio gyda phartneriaid ar lefel cyrchfan i gyrraedd y targed twf o 10% a nodwyd yn y strategaeth twristiaeth trwy gefnogi gweithgareddau a fyddai:
- yn cyflawni amcanion strategol strategaeth twristiaeth Llywodraeth Cymru 'Partneriaeth ar gyfer Twf'.
- yn cefnogi cyrchfannau ledled Cymru i hyrwyddo a datblygu cyrchfannau nodedig o ansawdd uchel i ymwelwyr trwy gynnal eu cynlluniau rheoli cyrchfannau er mwyn estyn eu tymor a chynyddu gwariant ymwelwyr
- yn galluogi cyrchfannau i wneud y gorau o fanteision alinio â’r Flwyddyn Darganfod 2019, y blynyddoedd thematig a Ffordd Cymru
- yn adlewyrchu'r tair prif thema ar gyfer hyrwyddo twristiaeth yng Nghymru, sef antur, diwylliant a thirwedd
Gwyliwch y ffilm fer hon er mwyn gweld sut rydym wedi helpu busnesau â’r gronfa RTEF.
Prosiectau 2019-2021
Prosiectau 2018-2019
Prosiectau 2017-2019
Prosiectau 2016-2017
Prosiectau 2015-2016
Prosiectau 2014-2015
Cronfa Arloesi Cynnyrch Twristiaeth (TPIF)
Cronfa refeniw oedd y Gronfa Arloesi Cynnyrch Twristiaeth (TPIF) a gefnogwyd drwy Raglen Datblygu Gwledig Cymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru 2014-2020, ac a ariannwyd gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig a Llywodraeth Cymru.
Pwrpas y Gronfa oedd gweithio gyda phartneriaid ledled Cymru i:
- annog cydweithio agosach rhwng partneriaethau masnach i wella’r cynnyrch twristiaeth ac i helpu i dyfu economi twristiaeth Cymru mewn ffordd gynaliadwy
- galluogi'r sector preifat i fanteisio i'r eithaf ar y manteision o alinio gyda'r Flwyddyn Darganfod 2019, y blynyddoedd thematig a Ffordd Cymru
- adlewyrchu bob un neu unrhyw un o'r tair thema allweddol ar gyfer hyrwyddo twristiaeth i Gymru - antur, diwylliant a thirwedd.
Gwyliwch y ffilm fer hon er mwyn gweld sut rydym wedi helpu prosiectau â chyllid y Gronfa Arloesi Cynnyrch Twristiaeth.
Prosiectau 2019-2021
Prosiectau 2018-2019
Prosiectau 2017-2019
Prosiectau 2016-2017
Prosiectau 2015-2016
Cymorth Buddsoddi mewn Amwynderau Twristiaeth (TAIS)
Cefnogwyd y gronfa drwy Raglen Datblygu Gwledig Cymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru 2014-2020, a noddwyd gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig a Llywodraeth Cymru.
Roedd y cynllun Cymorth Buddsoddi mewn Amwynderau Twristiaeth (TAIS) ar gael i’r sector cyhoeddus, y trydyddd sector a sefydliadau dielw.
Roedd TAIS yn gronfa fuddsoddi yn targedu prosiectau amwynderau yn y sector twristiaeth yng Nghymru.
Ystyrid cymorth o rhwng £25,000 i £128,000 . Uchafswm gwariant ar brosiect cymwys oedd £160,000. Ein nod oedd:
- datblygu cyfleusterau twristiaeth cynaliadwy o safon
- ychwanegu gwerth at brofiad yr ymwelydd
- darparu safon, arloesedd a naws am le.
Prosiectau 2018-2019
Prosiectau 2017-2018
Cronfa Fusnes Micro Bychan (MSBF)
Cefnogwyd y gronfa drwy Raglen Datblygu Gwledig Cymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru 2014-2020, a noddwyd gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig a Llywodraeth Cymru.
Roedd y gronfa Busnesau Micro a Bychan (MSBF) ar gael i fusnesau micro a bychan oedd â llai na 50 o weithwyr cyfwerth ag amser llawn.
Roedd MSBF yn gronfa fuddsoddi oedd yn targedu prosiectau buddsoddi cyfalaf cymwys yn y sector Twristiaeth yng Nghymru. Fe'i defnyddiwyd naill ai i greu cynnyrch newydd o safon uchel neu i ddiweddaru cynnyrch presennol.
Roedd cymorth o rhwng £25,000 a £500,000 yn cael ei ystyried, er mwyn:
- creu a diogelu swyddi
- sicrhau lles a datblygiad economaidd
- sicrhau ansawdd, arloesedd a naws am le.
Prosiectau 2019-2020
Prosiectau 2018-2019
Prosiectau 2017-2018
Y Pethau Pwysig
Roedd Y Pethau Pwysig yn gronfa ledled Cymru a oedd yn cefnogi’r sector cyhoeddus, y trydydd sector a sefydliadau di-elw i:
- ddarparu gwelliannau bychain sylfaenol i seilwaith twristiaeth a
- sicrhau bod pob ymwelydd â Chymru yn cael profiad positif a chofiadwy drwy gydol eu arhosiad.
Adeiladwyd y gronfa hon ar y cylchoedd ariannu blaenorol drwy Cefnogi Buddsoddiad mewn Amwynderau Twristiaeth (TAIS) a lansiwyd yn 2017 ac a gefnogwyd drwy Raglen Datblygu Cymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru 2014-2020 (RDP), sy’n cael ei ariannu gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig (EAFRD) a Llywodraeth Cymru.
O dan y cylch cyllido TAIS blaenorol, dim ond wardiau gwledig oedd yn gymwys, yn unol â rheolau’r Cynllun Datblygu Gwledig. Drwy gynnig cyllid ychwanegol nad oedd yn gyllid yr UE, roedd cynllun TAIS yn medru cael ei ymestyn i’r ardaloedd hynny y tu allan i wardiau gwledig drwy’r gronfa Y Pethau Pwysig. Roedd hyn yn sicrhau bod pob rhan o Gymru yn gallu elwa o’r gronfa newydd. Ar gyfer y prosiectau hynny oedd wedi cael eu lleoli o fewn y wardiau cymwys, roedd Y Pethau Pwysig yn parhau i gael ei ariannu’n rhannol drwy Raglen Datblygu Gwledig yr UE Llywodraeth Cymru.
Amcanion Cyllid
Roedd cyllid o hyd at £10m ar gael rhwng 2020 a 2025 tuag at flaenoriaethu prosiectau a oedd yn:
- darparu profiadau o safon i ymwelwyr sydd â naws Cymreig
- sicrhau bod modd i amrywiaeth eang o ymwelwyr fanteisio ar gyfleoedd llesiant newydd a’u mwynhau
- gwella mynediad at gyfleusterau a chyflwyno cipolwg cynhwysol ar Gymru
- buddsoddi mewn cyfleusterau sy’n gwella arlwy antur Cymru
- cyfrannu at brif fentrau twristiaeth Llywodraeth Cymru gan gynnwys ymgyrch Blwyddyn Awyr Agored 2020 – 2021 a Ffordd Cymru
- annog cyrchfannau glân, gwyrdd, er enghraifft drwy welliannau i seilwaith cynaliadwy
- hyrwyddo ymdeimlad o le, diwylliant a iaith yn fwy rhagweithiol
- darparu cyfleusterau sydd ar agor gydol y flwyddyn ledled Gymru
- buddsoddi mewn profiadau a chyfleusterau ar gyfer digwyddiadau o safon byd-eang
Roedd cymorth o rhwng £25,000 a £128,000 ar gael i brosiectau gydag uchafswm gwariant cymwys o £160,000 a chyfradd ymyrraeth o 80%.
Cynigion a wnaethbwyd Awst 2021 i Mawrth 2022
Y Pethau Pwysig 2022-2023
Roedd Y Pethau Pwysig yn gronfa gyfalaf ar gyfer 2022-23 i gyflawni gwelliannau i seilwaith twristiaeth ar raddfa fach ledled Cymru.
Pwy oedd yn medru gwneud cais?
Mae'r cynllun eleni yn agored i:
- Awdurdodau Lleol
- Awdurdodau Parciau Cenedlaethol
Amcanion y gronfa oedd:
- Buddsoddi mewn seilwaith sylfaenol sydd o fudd i gymunedau ac ymwelwyr mewn lleoliadau twristiaeth strategol bwysig.
- Datblygu prosiectau seilwaith o ansawdd uchel sy'n cefnogi twristiaeth ehangach mewn cyrchfannau ac sy'n rhoi profiad cofiadwy i ymwelwyr drwy gydol eu harhosiad.
- Sicrhau bod cyfleusterau sylfaenol ar agor drwy'r flwyddyn ac yn darparu ar gyfer ymwelwyr gyda'r nos.
Ar gyfer y cylch ariannu hwn, canolbwyntiodd y flaenoriaeth ar 4 maes allweddol:-
- Lleddfu mannau prysur. Dod o hyd i atebion seilwaith i oresgyn pwysau ar ardaloedd o ganlyniad i gynnydd yn nifer yr ymwelwyr.
- Cyrchfannau amgylcheddol gynaliadwy. Datblygu seilwaith newydd neu drawsnewid seilwaith sy'n bodoli eisoes i wneud y gyrchfan yn fwy amgylcheddol gynaliadwy, gan helpu i leihau'r ôl troed carbon.
- Twristiaeth Hygyrch/Gynhwysol. Cefnogi prosiectau sy'n dileu rhwystrau o fewn cyrchfan ac yn gwella mynediad at gyfleusterau i bawb.
- Gwella cynhyrchion llofnod cenedlaethol neu ranbarthol, er enghraifft, prosiectau sy'n gwella ac yn codi proffil Llwybr Arfordir Cymru ddeng mlynedd ers ei sefydlu.
Lefel y cyllid sydd ar gael
Cronfa gyfalaf oedd hon. Ni chafodd costau refeniw eu hystyried.
Cyfanswm y grant a oedd ar gael oedd £250,000 gydag uchafswm cyfradd ymyrraeth o 80%. Nid oedd isafswm grant.
Y dyddiad cau ar gyfer a cylch hwn oedd 4 Mawrth 2022
Cynigion a wnaethbwyd Ebrill 2022 i Mawrth 2023