Prosiect Rheoli Bioamrywiaeth (PRhB) a Gwirfoddoli Cae Felin.

Prosiect newydd sy'n gweithio mewn partneriaeth â Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe (BIPBA) i greu cyfleoedd i breswylwyr lleol ailgysylltu â natur a dysgu sgiliau newydd drwy wirfoddoli sy'n canolbwyntio ar reoli a hybu bioamrywiaeth a garddwriaeth. Mae rheoli bioamrywiaeth yn rhagweithiol ac amddiffyn adnoddau naturiol mewn ffordd adeiladol yn hanfodol i ganiatáu i boblogaethau ffynnu a chyfoethogi'r amgylchedd.

Bydd y prosiect yn mynd ati i drawsnewid cae, a ddefnyddiwyd yn helaeth ar gyfer pori, yn fan gwyrdd, bioamrywiol sy'n llesol i fywyd gwyllt lle gall y gymuned leol ddod at ei gilydd, dysgu sgiliau newydd ac ailgysylltu â'u hamgylchedd lleol. Bydd y gymuned leol yn rhan annatod o'r gwaith i gynllunio a datblygu'r safle drwy ddiwrnodau gwirfoddoli yn ystod yr wythnos ac ar benwythnosau i sicrhau bod y prosiect yn hygyrch i'r gymuned gyfan.

Mae Clwstwr Llwchwr o feddygon teulu y daw eu cleifion yn bennaf o Langyfelach, Mawr a Phontarddulais wedi cytuno i gymryd rhan mewn cynllun presgripsiynu cymdeithasol (PC) gyda'r prosiect. Mae'r Cydlynwyr Ardaloedd Lleol (CALl) a gweithwyr cyswllt cymunedol sy'n cysylltu cyfleoedd PC â meddygon teulu yn cwrdd ar arweinwyr y prosiect i sicrhau bod y cyfle hwn yn agored i bawb ac yn weladwy i gleifion yn y wardiau gwledig.

Rhoddir cyfleoedd hefyd i ysgolion mewn ardaloedd gwledig gymryd rhan mewn rhaglen addysg strwythuredig â'r bwriad o gynyddu ymwybyddiaeth leol o fioamrywiaeth. Fel rhan o hyn, bydd y plant yn helpu i roi'r PRhB ar waith ac yn gweld y canlyniadau. Bydd y prosiect yn annog yr ysgolion i ddefnyddio gwybodaeth ac ymwybyddiaeth i hybu bioamrywiaeth yn eu hysgolion gyda chefnogaeth barhaus. Darparodd Ysgol Gynradd Llangyfelach lythyr o gefnogaeth ar gyfer y prosiect a bydd yn ei hybu gydag ysgolion eraill yn ei chlwstwr.

Bydd PRhB cynhwysfawr yn helpu i gyflwyno amaethyddiaeth fwy cadarn a chydnerth yn yr ardal leol oherwydd y lliaws o wasanaethau ecosystem y mae bioamrywiaeth yn cyfrannu atynt gan gynnwys ein cynhyrchiad bwyd, peillio, rheoli plâu, atal pridd rhag erydu, atal llifogydd a gwella ansawdd dŵr. Mae bioamrywiaeth yn darparu cyfalaf cymdeithasol cryf drwy gyfrannu at ardal wledig gyfoethog a byw sy'n darparu cysylltiadau hanfodol rhwng cymunedau a ffermwyr gyda thirweddau agored a gwrychoedd a choetiroedd ffyniannus, gan ddarparu ffordd arall o ymgysylltu â'r gymuned ac annog cydlyniant cymunedol gwledig.

Bydd rheoli cynefinoedd a chysylltedd ecosystemau'n ganolog i flaenoriaethau'r PRhB oherwydd hebddo, mae bioamrywiaeth naill ai'n cael ei hesgeuluso, ei gwthio i'r ymylon neu ei gorfodi i  ennill ar yr amgylchedd adeiledig.

Mae bioamrywiaeth yn darparu gwasanaethau hanfodol i'r gymuned wledig:

• Peillio cnydau
• Lleihau dŵr ffo
• Adeiladu ffrwythlondeb pridd
• Atal erydiad
• Atal Llifogydd
• Gwella ansawdd dŵr
• Rheoli Plâu
• Atalfeydd gwynt
• Cynnal incymau gwledig
• Amrywiaeth ac felly gyfaddaster cymunedau gwledig

Bydd y gwaith o reoli bioamrywiaeth yn digwydd dros 6 cham:

• Monitro
  • 1: Adnabod cynefinoedd
  • 2: Adnabod lleoedd allweddol
• Rheoli
  • 3: Rheoli tir â chydymdeimlad
  • 4: Rheoli cynefinoedd yn rhagweithiol
• Gwella
  • 5: Gwella cynefinoedd/poblogaethau presennol.
  • 6. Gweithio gydag eraill i greu cyfleoedd newydd.