Mae Llywodraeth Cymru yn dathlu dyblu nifer y busnesau sy'n eiddo i weithwyr yng Nghymru - gan gynnwys melin wlân uchel ei pharch - bron i ddwy flynedd yn gynt na'r disgwyl.
Heddiw, ar Ddiwrnod Perchnogaeth y Gweithwyr (dydd Gwener 21 Mehefin 2024), mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi ei bod wedi cyrraedd ei nod o gael 74 o fusnesau yng Nghymru o dan reolaeth gweithwyr. Roedd y cyfanswm newydd hwn eisoes wedi tyfu o 37 yn 2021 i 63 y llynedd.
Gosodwyd targed 2026 gan y Gweinidog Economi blaenorol, Vaughan Gething yn 2022, law yn llaw ag ymrwymiad i gefnogi pryniant gan weithwyr a helpu i sicrhau bod cwmnïau o Gymru yn parhau i fod mewn dwylo Cymreig.
Mae gwasanaeth Busnes Cymdeithasol Cymru a Busnes Cymru a ddarperir gan Lywodraeth Cymru yn cynnig cyngor arbenigol i gefnogi pryniant gan weithwyr, gyda chymorth pwrpasol wedi’i ariannu’n llawn ar gael i helpu perchnogion busnesau i benderfynu ai perchnogaeth gan y gweithwyr a chynlluniau cyfranddaliadau yw’r opsiwn priodol i’w busnes.
Daeth Melin Tregwynt o Sir Benfro yn eiddo i’r gweithwyr yn 2022, gan nodi pen-blwydd y busnes yn 110 mlwydd oed.
Cafodd y felin a'r siop deuluol ei throsglwyddo i'w 42 o weithwyr gan ei pherchnogion ar y pryd, Eifion ac Amanda Griffiths. Tad-cu Eifion a sefydlodd y busnes tecstilau yn 1912 ar ôl prynu'r felin.
Mae'r berchnogaeth wedi'i throsglwyddo trwy ymddiriedolaeth ac mae'n rhoi cyfran i bob gweithiwr yn nyfodol y busnes. Bydd hyn yn cadw'r wybodaeth a'r sgiliau traddodiadol a ddatblygwyd dros y ganrif ddiwethaf ers sefydlu'r cwmni.
Cliciwch ar y ddolen ganlynol i gael rhagor o wybodaeth: Nid eich model busnes arferol! | LLYW.CYMRU