Bydd cyfreithiau cynllunio newydd, cynllun trwyddedu statudol a chynigion i newid y dreth trafodiadau tir yn cael eu cynnwys mewn pecyn o fesurau i fynd i’r afael ag ail gartrefi yng Nghymru.
Amlinellodd y Prif Weinidog Mark Drakeford ac arweinydd Plaid Cymru Adam Price y camau nesaf mewn rhaglen o gamau gweithredu i helpu i greu cymunedau ffyniannus ac i gefnogi pobl i fforddio cartref, mewn cynhadledd i’r wasg ar y cyd heddiw (Dydd Llun 4 Gorffennaf).
Mae'r Cytundeb Cydweithredu rhwng Llywodraeth Cymru a Phlaid Cymru yn cynnwys ymrwymiad i fynd i’r afael â phroblem ail gartrefi sy’n effeithio ar lawer o gymunedau yng Nghymru.
Mae’r pecyn o fesurau sy’n cael ei gyhoeddi heddiw yn cynnwys y canlynol:
- Bydd tri dosbarth defnydd cynllunio newydd yn cael eu cyflwyno – prif gartref, ail gartref a llety gwyliau tymor byr. Bydd awdurdodau cynllunio lleol yn gallu, lle mae ganddyn nhw dystiolaeth, gwneud newidiadau i’r system gynllunio a fydd yn gorfodi cael ganiatâd cynllunio ar gyfer newid defnydd o un dosbarth i’r llall. Fe fyddwn hefyd yn cyflwyno newidiadau i bolisi cynllunio cenedlaethol i alluogi awdurdodau lleol i reoli nifer yr ail gartrefi a’r llety gwyliau mewn unrhyw gymuned.
- Cynlluniau i gyflwyno cynllun trwyddedu statudol ar gyfer llety gwyliau tymor byr, gan ei gwneud yn ofynnol cael trwydded i weithredu llety gwyliau tymor byr. Bydd hyn yn helpu i reoli'r system dai ac yn helpu i godi safonau ar draws y diwydiant twristiaeth.
- Yn dilyn ymgynghoriad ynghylch amrywio’r dreth trafodiadau tir yn lleol mewn ardaloedd â niferoedd mawr o ail gartrefi, bydd gwaith yn dechrau heddiw (dydd Llun 4 Gorffennaf) gydag awdurdodau lleol i ddatblygu fframwaith cenedlaethol fel eu bod yn gallu gofyn am gyfraddau treth trafodiadau tir uwch ar gyfer ail gartrefi a llety gwyliau i'w rhoi ar waith yn eu hardal leol.
Mae Llywodraeth Cymru eisoes wedi cyflwyno ystod o fesurau i fynd i’r afael â’r broblem ail gartrefi, gan gynnwys rhoi’r pŵer dewisol i gynghorau gynyddu premiymau’r dreth gyngor ar ail gartrefi a chartrefi gwag ac mae wedi newid y rheolau ar gyfer llety gwyliau fel bod perchnogion a gweithredwyr yn gwneud cyfraniad teg at eu cymunedau lleol.
I ddarllen y cyhoeddiad yn llawn, ewch i LLYW.CYMRU