Ni waeth pa fath o gyllid dyled a ddewiswch, bydd angen i fenthycwyr sicrhau ernes ar yr arian rydych chi’n ei cael ei fenthyg.
Mae hyn megis yswiriant iddynt, yn yr ystyr y bydd ganddynt ffyrdd eraill o gael eu harian yn ôl os na fyddwch yn gallu ad-dalu’r benthyciad.
Efallai bydd benthycwyr yn cymryd y sicrhad yn erbyn asedau sydd gan y busnes, neu yn erbyn asedau unigol perchennog neu berchenogion y busnes.
Isod, rydym wedi egluro’r gwahanol ymagweddau at atebolrwydd personol yn fanylach:
Taliad sefydlog ac arnawf
Taliad yw ased sy’n cael ei wystlo i sicrhau y caiff benthyciad ei ad-dalu. Mae hyn yn rhoi’r hawl cyfreithiol i fenthyciwr gael at yr ased a wystlwyd a chymryd meddiant arno os bydd y busnes yn cael ei ddiddymu.
Beth yw’r gwahaniaeth rhwng taliad sefydlog ac arnawf?
Mae taliad sefydlog yn hawlrwym ar ased sefydlog penodol (fel tir, eiddo, cyfarpar neu gerbyd) i sicrhau bod benthyciad yn cael ei ad-dalu. Yn y trefniant hwn, caiff yr ased ei drosglwyddo i’r credydwr a byddai angen caniatâd y benthyciwr ar y sawl sy’n cael benthyg er mwyn ei werthu.
Mae angen i sefydliadau corfforedig ffeilio manylion y taliadau gyda’u cofrestrydd. Os ydynt wedi’u cofrestru’n gwmni, Tŷ’r Cwmnïau fyddai hwn. Dylai Cymdeithasau Cofrestredig a Chymdeithasau Buddiannau Cymunedol ffeilio gyda’r Awdurdod Ymddygiad Ariannol. Mae’r wybodaeth hon ar gael wedyn gan unrhyw un o’r cofrestrydd, a hynny fel arfer yn amodol ar dalu ffi.
Mae taliad arnawf yn hawlrwym ar ased sy’n newid o ran maint a/neu werth o bryd i’w gilydd (fel stoc), i sicrhau bod benthyciad yn cael ei ad-dalu. Yn y trefniant hwn, ni chofrestrir unrhyw daliad yn erbyn yr ased a gall perchennog yr ased ddelio ynddo fel arfer. Os diddymir y busnes, mae’r taliad arnawf hwn yn trosglwyddo i daliad sefydlog, gan wneud y benthyciwr yn gredydwr â blaenoriaeth.
Beth yw gwarant bersonol?
Math o ernes yw gwarant bersonol, sy’n cael ei sicrhau yn erbyn asedau personol perchennog neu berchenogion busnes unigol. Mae’r rhan fwyaf o fenthycwyr yn mynnu’r math hwn o warant, a honno’n aml yn ogystal â thaliad sefydlog neu arnawf.
Gall atebolrwydd aelodau unigol fod yn gyfyngedig i lefel y warant (fel arfer £1) neu lefel y cyfranddaliadau sydd yn eich dogfen lywodraethu. Fodd bynnag, mae gwarant bersonol yn osgoi’r atebolrwydd cyfyngedig hwn i’r unigolion sy’n cytuno iddo.
Nid yw gwarantau personol yn briodol i lawer o fusnesau cymdeithasol os nad oes gan unigolion wystl yn y busnes neu os nad ydynt yn gwneud elw. Felly, byddai’n annheg gofyn iddynt dderbyn yr atebolrwydd hwn. Dylai’r math hwn o fusnes geisio darparwr benthyciad nad yw’n gofyn am warantau personol.
Gyda gwarant bersonol rydych yn mentro’ch arian, eich tŷ a’ch methdaliad personol, felly ystyriwch hyn yn ofalus. Nid pob benthyciwr sy’n mynnu gwarantau personol.
Atebolrwydd ar y cyd ac yn unigol
Term yw 'atebolrwydd ar y cyd ac yn unigol' a ddefnyddir mewn cytundebau benthyciad sy’n cynnwys dau neu ragor sy’n cael benthyg. Mae’n rhoi’r rhyddid i fenthycwyr hawlio balans cyfan y benthyciad gan y llofnodwyr fel grŵp neu gan bob un ohonynt yn unigol.
Gall y sawl sy’n rhoi benthyg erlyn unrhyw lofnodwr sydd â digon o asedau rhydd i fodloni cais y sawl sy’n rhoi benthyg, heb gymryd camau o gwbl yn erbyn y lleill. Gallai hyn hefyd wyro’r broses ddemocratig yn y busnes cymdeithasol, oherwydd gallai’r rheini â mwy o asedau fynnu cael mwy o ddweud. Er nad yw wedi’i ysgrifennu felly yn y ddogfen lywodraethu, mae perygl y gallai’r broses o wneud penderfyniadau weithio fel hyn yn ymarferol.
Dyledebau
Dyledeb yw bond corfforaethol wedi’i gefnogi gan asedau penodol y sawl sy’n cael benthyg. Addewid ysgrifenedig, llofnodedig, diamod, ansicredig ydyw gan y naill barti i’r llall yn ymrwymo’r sawl sy’n ei wneud i dalu swm penodedig. Caiff y sawl sy’n rhoi benthyg ofyn am y swm ar gais, ar ddyddiad sefydlog neu ar ddyddiad canfyddadwy.
Mae dyledebau yn debyg mewn rhai ffyrdd i ecwiti. Gellir eu trosglwyddo o’r naill fuddsoddwr i’r llall. Maent yn israddol i gredydwyr eraill (ar wahân i gyfranddalwyr). Fel 'sicrhad ariannol’ bydd angen iddynt gydffurfio â Deddf Gwasanaethau a Marchnadoedd Ariannol 2000 sy’n gallu golygu bod cyngor cyfreithiol drud yn ofynnol.
Am eu bod yn ymddwyn fel ecwiti ond nad ecwiti mohonynt, maent yn ddefnyddiol i gwmnïau cyfyngedig trwy warant nad allant gael ecwiti cyfranddalwyr.