A allai clefydau Rhewfryn fod yn atal effeithlonrwydd y ddiadell?
Mae 35 o ffermydd defaid, yn unol ag arweiniad Flock Health Ltd, yn ymchwilio i resymau dros famogiaid tenau mewn diadelloedd, er gwaethaf y ffaith eu bod yn cael digon o faeth. Eu nod yw ymchwilio i weld a yw clefydau Rhewfryn yn chwarae rhan arwyddocaol yn hyn, neu ai materion mwy cyffredin fel colli dannedd/dannedd gwael a pharasitiaid yw’r achos.
Clefydau sy’n arwain at ddefaid sâl yw clefydau rhefryn, neu efallai’n amlach na pheidio, clefyd isglinigol, a’r unig arwyddion gweladwy yw perfformiad gwael a chyflwr gwael. Gall anifeiliaid sy’n dangos arwyddion fod ‘ar frig y rhewfryn, oherwydd am bob anifail y gellir ei heintio, bydd y ddiadell yn cynnwys sawl anifail anweladwy neu anifail sy’n cario’r clefyd.
Fel rhan o’r prosiect, bydd ffermwyr yn darparu gwybodaeth am ddata perfformiad ffisegol y ddiadell ar gyfer y flwyddyn 2023 a strwythur oedran y ddiadell. Byddant hefyd yn cynnal ‘prawf sgrinio mamogiaid tenau’, lle bydd 12 o famogiaid yn y grŵp oedran hynaf yn cael eu sgrinio ar gyfer Maedi Visna, Clefyd Ovine Johne’s, CLA (Lymffadenitis Crawnllyd) a Chyfrif Wyau Ysgarthol (FEC) llyngyr cyfun.
Canlyniad y prosiect:
- Diadelloedd sy’n cymryd rhan – rhowch wybodaeth iddynt am achosion posibl cyflwr gwael ar eu ffermydd. Dylai hyn eu galluogi i roi mesurau ar waith i leihau effaith achosion o gyflwr gwael. Bydd hyn yn arwain at well iechyd a lles i ddefaid a gwell cynhyrchiant.
- Ar gyfer y ddiadell genedlaethol – rhowch wybodaeth am achosion posibl cyflwr gwael yn y ddiadell genedlaethol ac yn arbennig am unrhyw ran bosibl a chwaraeir gan glefydau rhewfryn.