19 Gorffennaf 2022

 

Bydd ffermwyr yn cael mynediad at ddata meincnodi carbon pridd pwysig ledled Cymru am y tro cyntaf, diolch i fenter archwilio uchelgeisiol newydd gan Cyswllt Ffermio. 

Caiff canlyniadau cychwynnol Prosiect Pridd Cymru eu rhannu gyda ffermwyr ar stondin Cyswllt Ffermio yn Sioe Frenhinol Cymru 2022 – a byddant yn cael eu hannog i gymryd rhan hefyd, drwy Glinigau Pridd am ddim. 

Mae Prosiect Pridd Cymru wedi casglu 1420 o samplau pridd a gymerwyd ar 17 o ffermydd arddangos cig coch a llaeth Cyswllt Ffermio i sefydlu’r deunydd organig a dwyster y pridd. 

Casglwyd yr holl samplau o fewn yr un cyfnod o 14 diwrnod ym mis Chwefror, ar gyfer unffurfiaeth, ac o gaeau a reolir o dan amodau gwahanol - gan gynnwys porfa barhaol, gwair neu silwair, caeau sydd wedi’u hail-hadu a chaeau pori.

Cymerwyd pridd o ddyfnderoedd gwahanol, o’r haen 10cm uchaf i mor ddwfn â 30-50cm. 

Mae rhai o’r canlyniadau ar gael nawr, ac yn dangos sut mae stociau carbon pridd yn amrywio yn ôl defnydd y cae. 

Mae cynnwys deunydd organig pridd ar ei uchaf yn yr 10cm uchaf (mor uchel â 10.4% mewn porfa barhaol), ac yn gostwng wrth fynd yn ddyfnach i’r pridd; mae’n amrywio o 8.5% yn y caeau y torrwyd ar gyfer porthiant, i 10.2% yn yr 10cm uchaf yn y caeau pori yn unig. 
Troswyd y canlyniadau i Garbon Organig Pridd, sef prif gyfansoddyn deunydd organig pridd; o’u defnyddio ynghyd â data dwyster y pridd (pwysau pridd sych o fewn cyfaint hysbys), gellid amcangyfrif stoc carbon y priddoedd a samplwyd. 
Roedd y rhain yn amrywio o 33.1t/ha yn haen uchaf y cae pori yn unig, i 30.6t/ha yn y cae silwair. 
Dywed Menna Williams, Swyddog Technegol Cig Coch Cyswllt Ffermio, sy’n arwain y prosiect gyda Non Williams, mai dyma’r tro cyntaf i ffigyrau meincnodi ledled Cymru ar y raddfa hon gael eu cymharu. Eglurodd sut y bydd y data hwn yn ddefnyddiol ar gyfer amaethyddiaeth. 

“Bydd darganfod lefelau carbon pridd heddiw yn helpu i feincnodi yn erbyn unrhyw newidiadau mewn rheolaeth bridd.

“Gall ddulliau o gynyddu atafaeliad carbon mewn priddoedd, trwy wella’r deunydd organig, ac felly, carbon organig y pridd, leihau faint o nwyon tŷ gwydr sydd yn yr atmosffer, ond gallant hefyd ddarparu buddion ychwanegol i dirfeddianwyr, megis gwella ansawdd a ffrwythlondeb y pridd, llai o gywasgiad, erydiad a llai o faetholion yn cael eu colli.”

Gall priddoedd iach storio mwy o garbon, sef prif elfen deunydd organig y pridd, sy’n helpu gyda’i allu i ddal dŵr, ei strwythur a’i ffrwythlondeb. 

Mae angen data carbon pridd hefyd wrth wneud cyfrifiannell Carbon Fferm, dywed Ms Williams. Bydd gwybod cynnwys carbon pridd y fferm yn cryfhau’r canlyniadau, ychwanegodd; bydd hefyd yn dangos lle mae angen gwneud gwelliannau.

Gall ffermwyr eraill gymryd rhan, gan fod Cyswllt Ffermio ar hyn o bryd yn cynnig Clinigau Pridd am ddim, er mwyn dadansoddi priddoedd a darparu archwiliad carbon pridd i ffermwyr. 

Yn ogystal â thrafod canlyniadau Prosiect Pridd Cymru gyda thîm Cyswllt Ffermio yn Sioe Frenhinol Cymru, dangosir i ffermwyr sut y gall arbrawf syml yn ymwneud â chladdu defnydd cotwm eu helpu i ddysgu am gyflwr eu pridd. 

Bydd Cyswllt Ffermio yn adeilad Lantra Cymru ar faes Sioe Frenhinol Cymru, sydd wedi’i leoli gyferbyn â chanolfan CFfI Cymru. 

Darperir Cyswllt Ffermio gan Menter a Busnes a Lantra Cymru, ac fe’i hariennir gan Lywodraeth Cymru a Chronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig. 


Related Newyddion a Digwyddiadau

Sut gwnaeth sicrhau mentor rymuso tyddynwyr gydag arweiniad a gwybodaeth
27 Mawrth 2024 Fel recriwtiaid newydd i amaeth-goedwigaeth a
Fferm Laeth Cwmcowddu yn Gwella Effeithlonrwydd Porthiant, gan Hybu Proffidioldeb a Chynaliadwyedd
25 Mawrth 2024 Mae Cwmcowddu, fferm gymysg yn Llangadog yng
Gall cyrsiau hyfforddiant Cyswllt Ffermio helpu i gyflawni datblygiad personol a chryfhau arferion fferm
21 Mawrth 2024 Enillodd Julie Davies, sy’n bartner gweithredol yn