Gwella gwybodaeth a phrofiad o ddulliau rheoli plâu integredig ar ffrwythau meddal yng Nghymru gan ddefnyddio llai o blaladdwyr ac atal gwastraff
Rheolaeth fiolegol yw'r defnydd o ysglyfaethwyr naturiol, parasitiaid, bacteria, ac weithiau planhigion i reoli plâu a chwyn fel rhan o raglen rheoli plâu integredig, yn bennaf mewn tai gwydr a thwneli polythen. Mae wedi dod yn arfer safonol ar gyfer llawer o ffermydd garddwriaeth mwy o faint sy’n cyflenwi archfarchnadoedd, ond nid yw’n arfer cyffredin eto i lawer o dyfwyr ffrwythau llai o faint yng Nghymru.
Mae gan lawer o dyfwyr ffrwythau bach ddiddordeb mewn defnyddio'r dull hwn i leihau eu defnydd o blaladdwyr confensiynol a lleihau'r siawns y bydd plâu yn datblygu ymwrthedd i'r plaladdwyr hyn.
Y prif rwystr i dyfwyr ar raddfa fach yw’r diffyg gwybodaeth a dealltwriaeth o sut i adnabod plâu, pa reolaethau biolegol sydd ar gael, y ffordd orau i’w defnyddio, a sut i’w hintegreiddio i raglen rheoli plâu a chlefydau sy’n bodoli eisoes.
Treialodd y prosiect hwn y weithred o sefydlu gwahanol strategaethau rheoli plâu biolegol o fewn twneli polythen ar ddwy fferm ffrwythau fasnachol yn Ne-orllewin Cymru.
Canlyniadau'r Prosiect
- Gan weithio'n agos gyda'r arbenigwyr, datblygodd y tyfwyr raglen a oedd yn gweddu i'w systemau tyfu eu hunain a chawsant hyfforddiant ar adnabod plâu, dulliau monitro, ac opsiynau rheoli biolegol yn barhaus.
- Mae gan reolaethau biolegol fantais o gael eu cymhwyso'n gyflymach i ddechrau triniaeth gynharach.
- Roedd y rheolaethau biolegol wedi creu argraff ar y ddau dyfwr a byddant yn parhau i'w defnyddio yn y dyfodol i leihau eu defnydd o blaladdwyr.
- Fel rhan o'r prosiect, cynhyrchwyd taflenni ffeithiau a chanllawiau i helpu tyfwyr eraill i ddefnyddio dull integredig o reoli plâu (IPM).