10 Tachwedd 2021
Mae Cynhadledd Newid Hinsawdd y Cenhedloedd Unedig yn Glasgow wedi cael y byd i siarad am gynhesu byd eang, newid hinsawdd a’r angen i bob gwlad yn y byd leihau ei hôl troed carbon.
Bob dydd yr wythnos hon, bydd Cyswllt Ffermio yn rhyddhau cyfres o fideos gwybodaeth byr ar y thema ‘ffermio cynaliadwy’. Mae’r fideos, sy’n cael eu cyflwyno gan aelodau o dîm technegol Cyswllt Ffermio, wedi’u dylunio i ysbrydoli pob busnes yng Nghymru i weithredu arferion ffermio allweddol sydd eisoes yn helpu llawer o fusnesau amaethyddol yng Nghymru i leihau eu hallyriadau carbon. Ewch i sianeli Facebook neu Instagram Cyswllt Ffermio i glywed sut gall y diwydiant barhau i gyfrannu at yr ateb i’r her fyd-eang hon.
Caiff Cyswllt Ffermio ei ddarparu ar ran Llywodraeth Cymru a Chronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig gan Menter a Busnes, ochr yn ochr â Lantra Cymru. Yn siarad ar drothwy ail wythnos cynhadledd COP26, anogodd Eirwen Williams, cyfarwyddwr rhaglenni gwledig gyda Menter a Busnes, i bob busnes fferm a choedwigaeth yng Nghymru fynd i sianeli Facebook neu Instagram Cyswllt Ffermio. Bydd hyn yn rhoi gwybodaeth iddynt o ran sut y gallant hwythau gyfrannu at yr ymgyrch hollbwysig hon, trwy fanteisio ar y gwasanaethau cymorth a’r hyfforddiant sydd ar gael trwy Cyswllt Ffermio.
“Mae Llywodraeth Cymru wedi gosod targed a fydd yn golygu y bydd yn rhaid i Gymru geisio bod yn wlad sero-net erbyn 2050, ac mae gan ein diwydiant ffermio rôl hynod bwysig i’w chwarae wrth helpu I gyflawni hyn.”
“Mae ffermio yng Nghymru eisioes yn gwneud cyfraniad cadarnhaol, ond fel gyda phopeth, mae bob amser lle i wella.”
“Mae ffermio yng Nghymru wedi’i seilio’n bennaf ar arferion nad ydynt yn ddwys, gan ddibynnu ar laswellt torieithog a glawiad.”
“Mae nifer y ffermydd yng Nghymru sy’n cynhyrchu ynni adnewyddadwy yn cynyddu’n barhaus ar gyfradd sylweddol, ond gellir gwneud llawer mwy o hyd, a dyna pam mae Cyswllt Ffermio yn benderfynol o estyn allan a chefnogi hyd yn oed mwy o fusnesau.”
Dywedodd Mrs Williams bod ffermio mewn modd cynaliadwy yn golygu gwneud defnydd gorau o holl adnoddau naturiol y fferm, gan ychwanegu ei bod hi’n bwysig defnyddio arloesedd a thechnolegau newydd a darganfod ffyrdd effeithlon, effeithiol a phroffidiol o weithio. Mae Cyswllt Ffermio yn cynnig cefnogaeth ac arweiniad ar gyfer holl sectorau’r diwydiant, a dyna pam ei bod yn annog pob teulu a phob busnes i gymryd mantais lawn ar y gwasanaethau, arweiniad a hyfforddiant sydd ar gael - pob un naill ai wedi’i ariannu’n llawn neu wedi’i ariannu hyd at 80%.
“Fel man cychwyn, dylai ffermwyr gwneud archwiliad carbon manwl o’u busnes - gwasanaeth sydd ar gael trwy Wasanaeth Cynghori Cyswllt Ffermio, a fydd yn darparu cymorth ac arweiniad sydd eu hangen arnynt, argymhellion clir a chynllun gweithredu manwl.”
Mae’r Gwasanaeth Cynghori, sydd hefyd yn daparu archwiliadau bioamrywiaeth a chyngor ar isadeiledd, yn gallu cael ei ariannu hyd at 80% ar gyfer busnesau cymwys, ac mae wedi’i ariannu’n llawn ar gyfer grwpiau o ffermwyr sy’n gweithio gyda’i gilydd.
Ar ddechrau’r pandemig, lansiodd Cyswllt Ffermio gyfres o glinigau un-i-un a chymorthfeydd ar-lein. Gyda llawer o’r rhain bellach ar gael fel gwasanaeth ar y fferm, mae’r ystod o bynciau wedi’u hymestyn i gynnwys nifer a fydd yn helpu ffermwyr i fynd i’r afael â newid hinsawdd. Mae’r rhain yn cynnwys clinig pridd (sy’n cynnwys pum sampl pridd o ddwysedd swmp a deunydd organig am ddim); clinig tail (sy’n cynnwys dau sampl tail am ddim); clinig porthiant (sy’n cynnwys dau sampl porthiant am ddim), a chlinig dŵr (sy’n cynnwys un sampl dŵr am ddim).
“Pwrpas y clinigau hyn yw darparu’r wybodaeth sydd ei angen ar ffermwyr i’w galluogi i weithredu arferion ffermio mwy effeithlon a gwneud gwell defnydd o adnoddau naturiol”, meddai Mrs Williams.
Mae’r ffenest ymgeisio ar gyfer rhaglen boblogaidd Cyswllt Ffermio, sef ‘Rhagori ar Bori’ nawr ar agor. Gyda thir pori a reolir yn dda wrth wraidd systemau da byw cynhyrchiol, proffidiol ac sy’n cynnig budd i’r amgylchedd, sy’n cynhyrchu llaeth a chig maethlon o ansawdd uchel, mae disgwyl i nifer y ffermwyr sy’n defnyddio’r gwasanaeth pwysig hwn gynyddu’n syfrdanol fel rhan o ymateb y diwydiant i'r galwad i weithredu a gyhoeddwyd trwy COP26.
“Mae cannoedd o ffermwyr Cymru bellach yn rhan o’r rhaglen ‘Rhagori ar Bori” ac mae gweld effaith y mae’r rhaglen wedi’i chael ar laswelltir a pherfformiad stoc y ffermwyr yn annog hyd yn oed mwy o fusnesau i ymuno”, meddai Mrs Williams.
Gall eich swyddog datblygu lleol Cyswllt Ffermio ddarparu rhagor o wybodaeth ar gyfres o wasanaethau sydd wedi’u teilwra i’ch gofynion, a fydd yn darparu’r atebion gorau i unrhyw heriau y gallech fod yn eu hwynebu, neu gyngor ar ble i gychwyn. Gallant hefyd eich helpu i gyrchu'r gefnogaeth sydd ei hangen arnoch i leihau ôl troed carbon eich busnes, i wneud eich cyfraniad tuag at newid hinsawdd. Fel arall, ewch i wefan Cyswllt Ffermio.
Darperir Cyswllt Ffermio gan Menter a Busnes a Lantra Cymru, ac fe’i ariennir gan Lywodraeth Cymru a Chronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig.