Rhydeden

Mae Fferm Rhydeden yn fferm 100 hectar sy’n cadw 300 o wartheg llaeth sy’n lloia dros ddau floc; mae 175 yn lloia yn y gwanwyn a 125 yn yr hydref. Ar hyn o bryd, mae'r fuches ar gyfartaledd yn cynhyrchu 6,500 litr y fuwch gyda 4.5% braster menyn a 3.6% protein, ac mae 75% o’r fuches sy’n lloia yn y gwanwyn yn gwneud hynny o fewn 6 wythnos.

Mae maint y fuches wedi cynyddu ynghyd â buddsoddiad yn isadeiledd y fferm ers i Eurof ymuno fel rheolwr fferm dros y blynyddoedd diwethaf. Mae'r platfform pori wedi'i optimeiddio ac mae'r busnes yn edrych i wella ei broffidioldeb heb fuddsoddiad mawr trwy wella perfformiad genetig y fuches. 

Daw'r holl heffrod cyfnewid o’r fuches sy’n lloia yn y gwanwyn, sy'n caniatáu rheolaeth haws ar gyfer magu da ifanc. Mae heffrod llaeth yn cael eu bridio trwy semen yn ôl ei ryw trwy roi A.I. i’r holl heffrod sydd i gael tarw a phob buwch sy'n gofyn tarw yn ystod pum wythnos gyntaf y cylch. Ar ôl y pum wythnos gyntaf, mae'r holl wartheg sy'n weddill a bloc yr hydref yn cael eu bridio â semen tarw bîff.

Mae Eurof yn awyddus i ddechrau profi'r holl dda ifanc yn enomaidd er mwyn dewis heffrod fel heffrod cyfnewid ar gyfer bridio, gan ddefnyddio ffigurau genomig fel kg o brotein a braster menyn, a ffrwythlondeb. Mae hyn yn cynyddu dibynadwyedd potensial yr anifail yn hytrach na defnyddio perfformiad y tad a’r fam i ragweld.

Mae Rhydeden yn anelu at gael buches fwy unffurf, ac o ran nodweddion byddan nhw’n canolbwyntio ar kg o brotein a braster menyn, ffrwythlondeb, Mynegai Lloia yn y Gwanwyn (SCI), a’r Gwerth Bridio (BW). Mae'r nodweddion hyn yn bwysig iawn i'r busnes ffermio gan y bydd gwella ansawdd y llaeth (kg) yn cynyddu pris llaeth y fferm heb lawer o fuddsoddiad, a bydd cynyddu’r % ffrwythlondeb yn lleihau mynegai lloia'r fuches a'r allyriadau nwyon tŷ gwydr a gynhyrchir.

Bydd ffigurau profi genomig yn cynorthwyo Eurof ac yn cynhyrchu ffigurau SCI ac ACI ar gyfer pob anifail sy'n cael ei brofi. Bydd hyn yn anelu at gyflymu potensial genetig y fuches a bydd yn caniatáu i'r ffermwr wneud penderfyniadau amserol bron yn syth yn ystod wythnosau cyntaf bywyd yr anifail yn hytrach na chael y gost o fagu heffrod ac yna dadansoddi'r data cynhyrchu/proffidioldeb yn y cyfnod llaetha cyntaf.

Y nod yn y dyfodol yn dilyn y profion genomig yw bridio gwartheg cyfnewid o'r gwartheg a'r heffrod sy'n perfformio orau o fewn y fuches o ran y tair nodwedd ffocws, sef kg o brotein a braster menyn, a’r % ffrwythlondeb. Bydd prawf genomeg NMR GeneEze hefyd yn cael ei gynnwys fel rhan o'r prosiect i ddarparu dull hawdd o fonitro Cyfrif Cell Somatig (SCC) y fuches.
 

Trwy sbarduno gwelliant pellach mewn effeithlonrwydd yn y meysydd busnes allweddol hyn, bydd y prosiect hefyd yn cyfrannu at ganlyniadau Rheoli Tir yn Gynaliadwy, gan gynnwys:

• Lleihau allyriadau nwyon tŷ gwydr y fferm

• Cyfrannu at iechyd a lles uchel.