Alex Cook
Bremenda Isaf, Llanarthne, South Carmarthenshire
Mae Bremenda Isaf yn fferm y cyngor 100 erw yn Llanarthne, Sir Gaerfyrddin, a brynwyd yn ddiweddar gan bartneriaeth Bwyd Sir Gâr, ar gyfer prosiect datblygu system fwyd arloesol. Nod y bartneriaeth, o dan arweiniad Cyngor Sir Caerfyrddin, yw arddangos arallgyfeirio i gynhyrchu bwyd ar raddfa cae, gan ddefnyddio dulliau sy'n gyfeillgar i'r hinsawdd a charbon isel er mwyn lleihau’r effaith ar yr amgylchedd a chynyddu gwytnwch a bioamrywiaeth.
Bydd Bremenda Isaf yn treialu technegau plannu grawnfwyd gyda chodlysiau ar raddfa cae, gan ganolbwyntio ar gynhyrchu bwyd i'w fwyta gan bobl.
Nod y prosiect yw:
- Nodi ac arddangos cynhyrchu amrywiaethau codlysiau a gwenith sy'n addas i'w tyfu yn Sir Gaerfyrddin, a hefyd yn addas i'w bwyta gan bobl
- Arddangos dull o blannu grawnfwyd gyda chodlysiau
- Archwilio dulliau amaethu, cynaeafu a phrosesu ar gyfer y cnydau a ddewiswyd
- Nodi cadwyn gyflenwi ar gyfer y cnwd, gan gynnwys y sectorau cyhoeddus, preifat a chymunedol
Mae'r fferm yn bwriadu gweithio gyda thîm arlwyo ysgolion Cyngor Sir Caerfyrddin drwy ailgynllunio bwydlen ddwy flynedd sydd eisoes wedi'i sefydlu o amgylch cynyddu cynhwysion tymhorol, lleol a chynaliadwy. Bydd y tîm ffermio ac arlwyo yn archwilio'r hyfywedd o ymgorffori codlysiau gwahanol i brydau bwyd, fel ffynonellau protein planhigion a dyfir yn lleol ac yn gynaliadwy.
Bydd y prosiect hefyd yn cyfrannu at ganlyniadau Rheoli Tir yn Gynaliadwy, gan gynnwys:
- Ecosystemau gwydn
- Effeithlon o ran adnoddau